Model subskrypcyjny zrewolucjonizował sposób sprzedaży oprogramowania już w każdym sektorze. Analitycy Market Research Future szacują, że globalnie rynek oprogramowania w modelu SaaS osiągnie wartość 117 mld dolarów do końca 2022 roku.
Czym jest SaaS i czemu zawdzięcza swoją popularność? Jakie niesie ze sobą korzyści i zagrożenia? Ten artykuł konkretnie odpowiada na te pytania.
Ale wpierw przypomnijmy…
Co to jest SaaS?
SaaS, czyli Software-as-a-Service to określenie nowego sposobu dystrybucji i sprzedaży oprogramowania, w którym cały proces realizowany jest wirtualnie, bez udziału fizycznego nośnika takiego jak np. płyta z programem i bez konieczności instalowania programu na własnym serwerze.
W modelu SaaS-owym klient nie jest właścicielem programu czy – precyzyjniej – dożywotniej licencji na jego wykorzystywanie, tylko użytkownikiem, który płaci za czasowy dostęp do aplikacji w ramach abonamentu.
Aplikacja działa na zdalnym serwerze, a do jej obsługi wystarczy dowolna przeglądarka internetowa. Użytkownik loguje się na stronie, opłaca wybrany plan abonamentowy i… od razu może korzystać z pełni możliwości, które oferuje dany produkt. Tak długo, jak długo opłaca abonament.
Przeczytaj także: Co to jest SaaS oraz 11 innych pytań na temat oprogramowania w chmurze .
SaaS vs. tradycyjny model dystrybucji
W tradycyjnym modelu oprogramowanie było produktem, który kupowało się w pudełku (jak np. gry video) lub postaci licencji (np. Microsoft Office) i instalowało lokalnie, na własnym komputerze.
Model SaaS traktuje oprogramowanie jak usługę, a przedmiotem zakupu jest dostęp do niej.
+
Zalety oprogramowania w modelu SaaS
Wersja próbna
Standardem w przypadku aplikacji SaaS jest możliwość skorzystania z bezpłatnego okresu próbnego przed podjęciem decyzji o zakupie abonamentu.
Dzięki temu możesz porównać wiele różnych narzędzi i wybrać te, które najlepiej spełnią Twoje oczekiwania.
Efektywność kosztowa
Aplikacje SaaS pod względem kosztów wypadają znacznie korzystniej niż rozwiązania on-premise. Nie wymagają bowiem inwestycji związanych z instalacją, utrzymaniem i aktualizacjami, a później również uiszczania zwiększonych opłat za energię elektryczną.
Dodatkowym plusem jest możliwość rezygnacji z usługi w dowolnym momencie bez dodatkowych kosztów.
Producenci SaaS-ów udostępniają swoje aplikacje w wersji podstawowej i zaawansowanej, by spełniały oczekiwania zarówno wielkich przedsiębiorstw, jak i mniejszych firm. Brak długoterminowych zobowiązań zapewnia z kolei swobodę mile widzianą w biznesie o każdej skali.
Ostateczny koszt – miesięcznego lub rocznego – abonamentu uzależniony jest od liczby użytkowników, którzy będą korzystać z aplikacji oraz wybranego planu.
Obsługa klienta
Dla producentów SaaS-ów priorytetem jest doświadczenie klienta, dlatego zapewniana przez nich obsługa, określana mianem „Customer Success” zawsze wychodzi ponad standardowe ramy.
Korzystając z SaaS-ów w żadnym momencie nie będziesz więc skazany na samodzielne rozwiązywanie ewentualnych problemów. Do Twojej dyspozycji zostanie oddana co najmniej dobrze przemyślana strona z odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania, a poza tym w każdej chwili będziesz mógł skorzystać z pomocy Działu Supportu przez mail lub chat.
Jakość i stabilność oprogramowania
Rynek SaaS-ów jest bardzo konkurencyjny, dzięki czemu zarówno jakość aplikacji, jak i ich stabilność są na bardzo wysokim poziomie.
Najwięksi dostawcy gwarantują stabilność swoich usług umowami SLA (Service Level Agreement) na poziomie nawet 99.99%, co oznacza, że można korzystać z aplikacji o każdej porze dnia i nocy bez żadnych zakłóceń.
Modułowość i skalowalność
Aplikacje typu SaaS można łatwo ze sobą łączyć, tworząc całe ekosystemy narzędzi umożliwiających sprawną realizację celów biznesowych.
Ponadto, można je również elastycznie dopasowywać do zmieniających się potrzeb organizacji, np. przez dodawanie nowych użytkowników i rozszerzanie dostępu do kolejnych funkcjonalności. Rozwiązania on-premise, których architektura jest zamknięta, nie dają tej elastyczności.
Łatwość obsługi
Wszystko, czego potrzebujesz, by skorzystać z aplikacji SaaS to dowolne urządzenie – mobilne lub stacjonarne – podłączone do internetu.
W przypadku SaaS-ów technikalia nie są Twoim zmartwieniem. Producenci we własnym zakresie dbają o utrzymanie infrastruktury i jak najwyższą jakość oprogramowania.
Użytkowanie jest proste i zazwyczaj nie wymaga wielogodzinnych treningów czy rozgryzania ciemncyh zakamarków oprogramowania.
Bezpieczeństwo danych
Twoje dane są przechowywane w chmurowym środowisku a dostawca SaaS powinien dbać o najwyższy poziom ich zabezpieczenia. Nie powinieneś się więc martwić o to, że nieprzewidziane wydarzenia wpłyną na ciągłość procesów w Twojej organizacji.
-
Ryzyka związane z modelem SaaS
Model SaaS, mimo że bezdyskusyjnie wygodniejszy od rozwiązań on-premise, nie jest jednak pozbawiony wad.
Bezpieczeństwo danych
Chmura, zwłaszcza w przypadku największych dostawców, nie powinna być powodem do niepokoju. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal warto sprawdzić, z jakich zabezpieczeń korzysta dostawca SaaS.
Do Twoich obowiązków będzie należało też zarządzanie dostępami do aplikacji. Musisz mieć pewność, że tylko upoważnione osoby będą mogły przeglądać i edytować poufne dane.
Przestoje i przestoje
Najlepsi dostawcy zapewniają określony poziom niezawodności swoich usług (SLA – Service Level Agreement). Zawsze jednak warto sprawdzić, jak wywiązują się z tych deklaracji.
Przeanalizuj więc historyczne dane na temat wydajności danego dostawcy i dokładnie zapoznaj się z umową SLA.
Migracja do innego usługodawcy
Płynna migracja do innego dostawcy może wiązać się z problemami z obsługą i współdziałaniem aplikacji (np. możliwości eksportu danych w jednym systemie i importu w innym).
By uniknąć problemów, opracuj wcześniej realną strategię wyjścia.
Wycofanie się z rynku dostawcy SaaS
W świecie oprogramowania dostawcy przychodzą i odchodzą cały czas: czy to poprzez konsolidację, fiasko biznesowe czy drastyczna zmiana oferowanych usług (pivot).
Taka zmiana nie jest groźna jeśli korzystałeś z danej aplikacji tylko na potrzeby pojedynczego projektu. Jeżeli jednak aplikacja pełniła strategiczną funkcję, skutki mogą być katastrofalne.
Warto zachować ostrożność i przygotować plan awaryjny na taką ewentualność a także zadbać o backup danych zgromadzonych w systemie dostawcy. Dobrze jest także upewnić się, że umowa SLA zawiera klauzulę zezwalającą na eksport danych od dostawcy.
Minimalna kontrola nad systemem
Dostawca SaaS jest właścicielem systemu, co oznacza, że Ty, jako klient, masz nad nim minimalną kontrolę. Możesz zarządzać i kontrolować tylko usługi i dane, ale nie masz wpływu na aplikację czy system.
Ograniczenia prawne dotyczące danych
Dowiedz się, które przepisy mają zastosowanie w przypadku Twojej firmy i upewnij się, że możesz powierzyć zewnętrznemu usługodawcy dane, które przetwarzasz. Szczególnie zwróć uwagę czy dostawca deklaruje zgodność z wymaganiami RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych).
Wydajność
Aplikacje dostępne online zwykle mają niższa wydajność niż oprogramowanie instalowane lokalnie. W przypadku SaaS-ów posiadanie szybkiego i niezawodnego połączenia internetowego jest niezbędne do komfortowego korzystania z aplikacji.
Integracja przez API
Jeśli korzystasz z wielu systemów SaaS lub chcesz połączyć aplikacje w chmurze z rozwiązaniami lokalnymi, może to rodzić wyzwania.
Prawdopodobnie, będziesz musiał zaangażować pomoc techniczną a nawet własnych developerów do obsługi API. Możesz także wypróbować produkty wspierające integrację wielu różnych narzędzi, takie jak Zapier.